Nếu tổ chức nghi lễ rước dâu miền Bắc, các đôi uyên ương không thể bỏ qua những quy tắc và thủ tục cần thiết dưới đây. Marry sẽ giúp hai bạn tóm tắt những nghi thức chính trong lễ đón dâu truyền thống tại để giúp cô dâu chú rể nắm rõ trình tự trong đám hỏi.
Nghi thức tại nhà gái
Lễ xin dâu
Trong phong tục cưới hỏi của người miền bắc, trước khi đến giờ đón dâu chính thức, đại diện nhà trai (thường là người có uy tín trong họ hàng) sẽ mang cơi trầu đến nhà cô dâu trước để làm lễ xin dâu. Bố mẹ cô dâu sẽ nhận cơi trầu và mang lên thắp hương trên bàn thờ tổ tiên.
Đây là nghi lễ có ý nghĩa như lời chấp nhận chính thức cho cô dâu về nhà chồng. Sau khi lễ xin dâu đã xong, người tới xin dâu xin phép ra về và sẽ đi cùng đoàn đón dâu của nhà trai vào nhà gái.
Lễ gia tiên tại nhà gái
Đoàn nhà trai gồm chú rể mặc complet, cầm hoa cưới cùng bố mẹ, đại diện họ hàng và bạn bè. Khi đoàn nhà trai tới, nhà gái gồm bố mẹ cô dâu, đại diện ông bà, họ hàng đứng ra cổng chào đón nhà trai với màn pháo chào đón chú rể.
Nhà gái mời nhà trai vào nhà mời nước, mời trầu. Đại diện nhà trai sẽ giới thiệu những người tham dự và xin phép được đưa cô dâu mới về nhà chồng. Đại diện nhà gái cũng phát biểu đồng ý cho nhà trai thực hiện thủ tục đón dâu.
Sau khi đại diện hai nhà phát biểu xong, nhà gái cho phép chú rể được lên phòng để đón cô dâu. Chú rể lên phòng, tặng bó hoa cưới cho cô dâu. Đồng thời, bố cô dâu hoặc một người nam giới đại diện trong họ nhà gái (như anh trai, em trai, chú, bác ruột thịt) sẽ là người thắp hương và nói vài lời khấn trước tổ tiên. Sau đó, cô dâu chú rể làm lễ thắp hương trên bàn thờ tổ tiên. Nghi thức này cũng sẽ được thực hiện ở bên gia đình nhà trai khi đã rước cô dâu về. Đây là nghi thức truyền thống có ý nghĩa gia đình nhà gái, nhà trai báo cáo trước bàn thờ tổ tiên về việc con cháu đi lấy chồng, lấy vợ. Đồng thời, nghi thức cưới này cũng được xem như lễ ra mắt của cô dâu chú rể đối gia đình hai bên. Để lễ gia tiên diễn ra suôn sẻ và trọn vẹn, hai gia đình thường chuẩn bị các tráp lễ xin dâu chu đáo như xôi, gà, bánh trái và sửa soạn, dọn dẹp bàn thờ cũng như hướng dẫn đôi trẻ thực hiện nghi lễ chỉn chu, trang trọng.
Xong lễ, chú rể đưa cô dâu xuống chào họ hàng, quan khách. Hai người sẽ cùng nhau rót nước mời các quan viên hai nhà như lời chào và thể hiện lòng kính trọng tới các thành viên trong gia đình hai nhà.
Mẹ cô dâu sẽ căn dặn con gái một số điều trước khi về nhà chồng và tặng quà hồi môn như kiềng vàng, nhẫn và một phong bì với tất cả các mệnh giá tiền… Ngoài ra, họ hàng cũng có chút quà nhỏ lấy may cho đôi uyên ương (đây không phải là tiền mừng).
Khi đến giờ quy định cô dâu ra khỏi nhà, đại diện nhà trai sẽ phát biểu, xin phép được đón cô dâu. Khi ra khỏi nhà, cô dâu phải đi thẳng, không được ngoái đầu nhìn quay lại. Một số thành viên trong gia đình nhà gái cũng sẽ theo đoàn nhà trai đưa cô dâu về nhà mới.
Theo tục lệ truyền thống ở miền Bắc bố cô dâu sẽ là người đưa con gái về nhà chồng, mẹ đẻ không đưa dâu để tránh nỗi buồn chia cách. Trên đường về nhà trai, cô dâu phải cầm theo ít tiền lẻ để thả khi qua các ngã ba, ngã tư… và phải rút một bông hoa trong hoa cưới để ném xuống đường nếu gặp đám cưới đi ngược chiều.
Nghi thức hôn lễ tại nhà trai
Trong thủ tục cưới hỏi miền Bắc, khi cô dâu về tới nhà trai, đại diện nhà trai sẽ đưa cô dâu chú rể lên làm lễ gia tiên. Có quan niệm, khi đón dâu về nhà, mẹ chồng không nên giáp mặt cô dâu mới, để tránh xung khắc sau này. Bố chú rể hoặc đại diện nam giới trong họ nhà trai cũng sẽ là người thắp hương và khấn báo cáo tổ tiên.
Bố mẹ chú rể và đôi uyên cùng làm lễ thắp hương trên bàn thờ. Sau khi thắp hương trên bàn thờ tổ tiên, cô dâu chú rể sẽ cùng cúi lạy bố mẹ chú rể và xuống nhà để tiến hành hôn lễ. Đại diện nhà trai, nhà gái sẽ lần lượt giới thiệu các thành viên tham dự lễ thành hôn.
Nhà trai sẽ tặng quà cưới cho cô dâu chú rể. Mọi người tham gia mời bánh kẹo, chè thuốc, góp vui hôn lễ với các tiết mục văn nghệ. Sau đó, đại diện nhà trai sẽ đưa cô dâu chú rể và họ hàng nhà gái lên xem phòng tân hôn. Hành động này nhằm chứng tỏ cho nhà gái thấy hoàn cảnh, điều kiện gia đình mới mà cô dâu sẽ gắn bó trọn đời.
Phòng tân hôn đã được chuẩn bị và trang trí cẩn thận và không ai bước vào trước khi cô dâu chú rể bước vào. Giường cưới đã được trải ga đệm theo quan niệm truyền thống là phải do một người phụ nữ trong gia đình họ nhà trai thực hiện, đặc biệt, người này phải có cuộc sống hôn nhân hạnh phúc và phải sinh được cả con gái, con trai.
Những người phụ nữ như vậy sẽ đem đến hạnh phúc và con đàn cháu đống cho đôi uyên ương. Nếu hai gia đình tổ chức tiệc cưới chung tại khách sạn, nhà hàng, sau khi lễ thành hôn kết thúc, quan viên hai họ sẽ cùng cô dâu chú rể đến tiệc cưới.
Nếu hai nhà tổ chức riêng, nhà gái phát biểu nhờ nhà trai dạy bảo cô dâu mới, xin phép ra về và cảm ơn nhà trai đã chuẩn bị chu đáo cho cuộc sống của hai con. Lúc này, cô dâu chú rể phải mang cơi trầu cau, thuốc ra mời, chào tiễn khách.
Cơi trầu cau và thuốc phải được mọi người nhận hết thể hiện sự viên mãn của đám cưới và bắt đầu cho cuộc sống mới suôn sẻ của đôi vợ chồng son.
Ảnh: Venus wedding planner, ADBQ Tài Lộc